حرمت تنجیس قرآن و تربت مأخوذ از قبور معصومین (ع) 92/10/22

 

درس خارج فقه حضرت آیت الله حسینی بوشهری

موضوع کلی: احکام النجاسه تاریخ:22 دی 1392

موضوع جزئی: حرمت تنجیس قرآن و تربت مأخوذ از قبور معصومین (ع) مصادف با: 10  ربیع الاول 1435

سال:پنجم                                                              جلسه: 38

 

 

 

 

 

 

 

«الحمدلله رب العالمين و صلي‌الله علي محمد و آله الطاهرين و اللعن علي اعدائهم اجمعين»

مسئله 263:«يحرم كتابة القرآن بالمركّب النجس، و لو كتب جهلا أو عمدا وجب محوه، كما أنه إذا تنجس خطه و لم يمكن تطهيره يجب محوه».[1]

مرحوم سید (ره) در این مسئله فرع دیگری را مطرح می‏کند و می‏فرماید: کتابت قرآن با مرکبِ نجسحرام است و اگر جهلاً و از روی عدم علم یا عمداً قرآن با مرکب نجس نوشته شده باشد باید محو شود؛ زیرا هر لحظه که می‏گذرد هتک حرمت به قرآن است، همچنین اگر قرآن نجس شود و امکان تطهیر آن وجود نداشته باشد واجب است محو شود و دلیل آن هم هتک حرمت به قرآن است.

ان قلت: در صورتی که امکان تطهیر قرآن وجود نداشته باشد هتک حرمتی متوجه قرآن نخواهد بود لذا محو آن واجب نیست.

قلنا: بر فرض عدم امکان تطهیر قرآن هتک حرمت را در پی نداشته باشد لکن باز هم از باب تعظیم شعائر الهی احتیاط در این است که قرآن مورد نظر محو شود و این احتیاط، احتیاط وجوبی است لذا باید قرآن را محو کرد.

مسئله 264:«لا يجوز إعطاؤه بيد الكافر ، و إن كان في يده يجب أخذه منه».[2]

اعطاء قرآن به دست کافر جایز نیست و در صورتی که قرآن در دست او باشد واجب است گرفته شود؛ چون کافر نجس است و از باب رفع یا دفع از منکر باید قرآن را از دست کافر خارج کنیم؛ زیرا در صورتی که قرآن در دست کافر باشد در معرض مس یا تنجیس واقع می­شود و چون تنجیس قرآن موجب هتک می­شود واجب است از دست کافر خارج شود.

اشکال مرحوم آقای خویی (ره):

اعطای قرآن به کافر همیشه مستلزم مس و تنجیس آن نیست و مصداق کمک به حرام نیست تا گفته شود برای جلوگیری از هتک قرآن باید آن را از کافر گرفتلذا اخذ قرآن از کافر جائز نیست؛ زیرا تنجیس مصحف طبق مذهب کافر اشکال ندارد.

پاسخ از اشکال مرحوم خویی (ره):

از وظائف و حقوق مسلمانان است که اجازه ندهند مقدس­ترینکتابشان در معرض تنجیس قرار بگیرد، بنابراین هر چند قرار گرفتن قرآن در دست کافر مستلزم تنجیس نباشد ولی به خاطر بی مبالاتی کفار، قرآن در معرض تنجیس قرار می­گیرد و چون بقاء قرآن در دست کافر امر منکری در پی دارد دفع منکر واجب است لذا باید قرآن از دست او خارج شود.

مسئله 265:«يحرم وضع القرآن على العين النجسة، كما أنه يجب رفعها عنه إذا وضعت عليه و إن كانت يابسة»[3]

قرار دادن قرآن روی عین نجس حرام است؛ چون موجب هتک حرمت می‏شود. کما اینکه اگر قرآن بر روی نجاست قرار داده شده باشد واجب است برداشته شود هر چند آن نجاست خشک باشد. اما اگر موجب هتک نشود اشکالی ندارد؛ مثلاً در صورتی که قرآن را درون غلافی بگذارند و بعد روی چرمی قرار بگیرد که از پوست مردار تهیه شده حرام نیست؛ چون عرفاً گفته نمی‏شود موجب این کار موجب هتک قرآن شده است.

مسئله 266:«يجب إزالة النجاسة عن التربة الحسينية بل عن تربة الرسول و سائر الأئمة عليهم السّلام المأخوذة من قبورهم، و يحرم تنجيسها، و لا فرق في التربة الحسينية بين المأخوذة من القبر الشريف أو من الخارج إذا وضعت عليه بقصد التبرك و الاستشفاء، و كذا السبحة و التربة المأخوذة بقصد التبرك لأجل الصلاة»[4]

ازاله نجاست از تربت مأخوذ از قبر امام حسین (ع) بلکه از ترتب رسول گرامی اسلام (ص) و سایر ائمه معصومین (ع) واجب است و تنجیس آن تربت هم حرام می‏باشد و در مورد ترتب امام حسین (ع) که به قصد تبرک و استشفاء اخذ شود فرقی بین تربتی که از قبر شریف یا خارج از قبر اخذ شده وجود ندارد، همچنین است تربتی که برای تسبیح و مهرِ نماز مورد استفاده قرار می‏گیرد.

مرحوم آقایی حکیم در مستمسک روایاتی را در این رابطه نقل کرده، همچنین در کتاب کامل الزیاره روایتی در مورد فضیلت تربت آمده که از همه آنها استفاده می‏شود دلیل بر حرمت تنجیس و وجوب ازاله نجاست از ترتب مأخوذ از قبور معصومین (ع) تعظیم شعائر الهی و منع از هتک حرمت می‏باشد.

«والحمد لله رب العالمین»

 



[1].العروة الوثقی، ج1، ص91.

[2].همان.

[3].همان.

[4]. همان.

Please publish modules in offcanvas position.